Okula Uyum Süreci
Okula başlamak, her çocuk için en önemli geçiş dönemlerinden biri olmakla birlikte çocuk psikolojisi üzerinde de direkt olarak etkilidir. Ev ortamından okul ortamına geçiş çocuğun uyum sağlaması gereken yeni bir durumdur. Çünkü okul ve aile ortamı; fiziksel koşullar, insan ilişkileri ve eğitim tarzları bakımından birbirinden farklıdır. Okul ve aile ortamının bu denli farklı olması, her çocuğun okula uyum sürecini farklı düzeylerde etkiler. Çocuğun okula başladığında göstereceği tepkilerin neler olacağı ve ne kadar süreceği ise çocuktan çocuğa farklılık gösterir.
ÇOCUKLAR OKULA NEDEN ALIŞAMAZ?
Bazı çocuklar okul ortamına çok kolay adapte olabilirken, bazı çocukların okul ortamına uyum sağlaması oldukça zor olabilir. Bunun yanı sıra okula gitme ve uyum sağlama konusunda sorun yaşayan her çocuğun okula gitmek istememesinin veya okula uyum sağlayamamasının altında farklı nedenler yatabilir. Örneğin; ailede çatışma ve kavgaların olması okula uyum sürecinde bazı çocukları derinden etkiler. Aile içinde gerçekleşen kavgalar nedeniyle, çocuk okulda olduğu saatler boyunca evi merak edebilir; evde olmak ve ne olup bittiğini görmek isteyebilir. Eve döndüğünde ise ebeveynini bulamamaktan veya terk edilmiş olmaktan korkabilir. Böyle bir durumda çocuk kendini okula veremeyebilir. Benzer bir durumda olan bazı çocuklar ise evdeki çatışma ve gerginlik ortamından öylesine rahatsız olurlar ki; okulda geçirdikleri huzurlu saatler onlar için neredeyse bir çeşit psikoterapi görevi görebilir. Bunların dışında bazı çocuklar da, kardeş kıskançlığı nedeniyle okula uyum sağlayamaz. Örneğin; çocuk evde kalan kardeşi ile annesinin, kendisi yokken neler yaptıklarını merak edebilir. Okulda olduğu saatler boyunca “annesini kardeşine kaptırmış olmanın” rahatsızlığını hissedebilir. Böyle bir durumda da çocuğun aklı evde kalır ve kendini okula veremeyebilir. Bazı çocuklar ise okulun kalabalık sosyal ortamında arkadaşlarıyla birlikte yeni şeyler keşfetmekten ve eğlenmekten o kadar keyif alırlar ki, evde annesi ve kardeşiyle olmaktansa okulun renkli ve heyecanlı ortamında bulunmayı tercih ederler.
Okula uyum sürecindeki çocukların birbirinden farklı tepkiler göstermesi ve her birinin okula uyum sürelerinin farklı olması elbette normaldir. Ancak bazı çocuklar için okula uyum süresinin uzun olması, normallik sınırını aşar ve ileride yaşanması muhtemel bir okul fobisi veya akademik sorunların göstergesi haline gelebilir. Ya da okula uyum sürecinde sık sık öfkeli, gergin ve mutsuz olan, uzun bir süre “anne beni bırakma’’ diyerek ağlayan çocuklar, ileride anneleriyle olan ilişkilerinde oldukça önemli ve kalıcı sorunlar yaşayabilirler. Bu tür durumlarda ebeveynlerin “çocuğun üzülmesine dayanamaması ve bir çözüm olarak onu okuldan alması” ya da “birkaç günlüğüne okula gitmeyip, evde kalmasına izin vermesi”, beklenenin aksine, okula uyum sürecini daha da zorlaştırabilir. Çocukların hem uyum sağlayamadıkları bir okula istemeyerek-ağlayarak gönderilmesi hem de “istemiyor diye okuldan alınması” seçeneklerinin her ikisi de ileride psikolojik sorunlar yaşanmasına neden olabiliyorsa; anne babalar okula uyum problemleri ile nasıl baş etmeli sorusu akla gelmektedir. Bu noktada anne babaların öncelikle çocuklarının okula uyum sağlayamama nedenlerini iyi tespit etmesi, her çocuğun birbirinden farklı olduğunu göz önünde bulundurması ve “hap reçetelerden uzak durması” çok önemlidir. Okula uyum problemlerini çözmenin en etkili yolu ise; ebeveynlerin çocuklarının mizaç özelliklerini çok iyi tanıması ve çocuklarının mizacına uygun bir çözüm yolu izlemek için mizaç konusunda uzman profesyonellerden yardım almasıdır.
ÇOCUĞUNUZUN FARKLI OLDUĞUNU KEŞFEDİN
Öncelikle okula başlama sürecinde yaşanan problemler kalıcı bir sorunun çekirdeği mi yoksa okula uyum sürecinin geçici ve normal bir etkisi mi, bu kritik noktayı iyi ayırt etmek gerekir. Bireysel Danışmanlık uzmanları olarak bizler, çocukların okula uyum sürecinde yaşadıklarının normal ya da psikopatolojik olup olmadığını değerlendirirken, öncelikle onların yaşamlarının genelindeki en temel psikolojik ihtiyaçlarını belirleyen mizaç tiplerinden yola çıkıyoruz. Nitekim tüm çocukların okula uyum sürecinde gösterecekleri tepkiler; onların mizacına göre farklılık gösterir. Örneğin; çocuğun güven ve emniyet odaklı, ailesine çok bağlı olma gibi özelliklere sahip bir mizaç tipinde olduğunu düşünelim. Bu mizaç tipine sahip bir çocuk, okula gitmek için ebeveynlerinden ayrılırken onu yalnız bırakmamaları ve gitmemeleri için çok ağlayabilir. Çünkü bu mizaç tipindeki çocuklar güven odaklıdırlar. İlk kez girdikleri okul ortamında kendilerini güvende hissetmezler ve güven odağı olarak gördükleri ebeveynlerinin gitmesi onları çok tedirgin eder. Bu durumda çocuğun yaşadığı uyum probleminin çözümü; onun okula ve öğretmenine güven duymasını sağlamaktır. Çünkü çocuk öğretmenlerine ve arkadaşlarına karşı güven duyarsa, ancak o zaman kendini rahat hissedebilir ve okula gitmek için ebveyninden daha kolay ayrılabilir. Örneğin; şimdi de çocuğun çok duygusal, sevgi dolu, hassas, çevresinden sürekli ilgi ve sevgi bekleme gibi özellikler gösteren bir mizaç tipine sahip olduğunu düşünelim. Bu mizaç tipindeki bir çocuk da okulun ilk günü ebeveynlerinden ayrılırken ağlayabilir. Ancak bu çocuğun ağlamasının altında, farklı mizaç tipine sahip çocuklardan farklı olarak; genellikle okulda ilgisiz veya sevgisiz kalmaktan korkma, okuldayken ailesinin sevgisinden uzak kalacağını düşünme gibi duygusal nedenler yer alabilir. Bu mizaç tipine sahip olan bir çocuk ise okula uyum sürecinde öğretmeni ve arkadaşları tarafından sevildiğini hissettiğinde, öğretmeni onunla ilgilendiğinde biraz daha rahatlayabilir. Örnekte verilen farklı mizaç tiplerine sahip çocukların her ikisi de okula uyum konusunda anne ve babalarına zorluk çıkarttığını fakat her ikisinin de benzer gibi görünen sorunlarının altında farklı nedenlerin yattığını görmekteyiz.
Sonuç olarak; okula uyum sürecinde yaşanan sorunların kalıcı bir sorun mu yoksa okula uyum sürecinin normal bir etkisi mi olduğunu anlayabilmek, okula uyum sorununu çözmede son derece kritik bir önem taşır. Çocukların okula uyum sorunlarıyla ilgili siz ebeveynlerin sıklıkla sorduğu; “çocuğun okula alışma sürecinin uzun sürmesinin çocuk açısından sorun olup olmadığı, okula uyum sürecinde çocukların sorun yaşamasının altında hangi nedenler yattığı, daha çok hangi çocukların okula uyum sağlama konusunda problem yaşadığı” gibi sorulara cevap bulabilmek için çocuğun mizacını belirlemek gerekir.
İşte bu noktada “Dokuz Tip Mizaç Modeli” uzmanları olarak bizler dokuz tip mizaç modeli çerçevesinde çocuğun mizacını tespit ederek, çocukların okula uyum ile ilgili sorunlarını çözmede sizlere yardımcı oluyoruz. Bir yandan da siz anne babaları çocuklarınızın mizaç özellikleri hakkında bilgilendiriyoruz. Anne babalara okula uyum sürecinde sorunu çözebilmeleri adına çocuklarıyla nasıl bir ilişki içinde olmaları gerektiği konusunda yardımcı oluyoruz.
Okula Uyum Süreci
Daha detaylı bilgi ve randevu almak için bizi aşağıdaki telefon numaralarından arayabilirsiniz:
İSTANBUL MİZMER TEL: 0532 624 92 66
ANKARA MİZMER TEL: 0532 061 47 17